KISA Dalga radyo alıcı ve verici

KISA DALGA RADYO ALICI ve VERİCİ YAPIMI

Radyonun hikayesi 1,2,ve 3 de yüzeysel olarak değindiğim Radyo yapımı ve çalışma sistemi anlatıldı.
Uzun dalga, orta dalgadan sonra gelen kısa dalga var.
Kısa dalga 2.300 MHz de başlayıp 30.00 MHz de bitiyor.

Bundan sonraki VHF bant ve daha yukarıları çeşitli amaçlarla kullanılıyor. Mesela Avrupa’da 87.00 107 MHz UKW veya modülasyon tipinden dolayı FM adı altında senelerdir yayın yapıyor. Son yıllarda bunun yani sıra dijital yayında yapıyorlar ve Radyolar DAB+ FM olarak pazarlanıyor. FM yayınları ileriki zamanlarda kalkabilir gözüküyor. Yukarıda sözünü ettiğim kısa dalga (5,600 ..22.00 MHz ki bunlar milletler arası radyo yayınlara ayrılmıştır.)  özellikle amatörler dinleyiciler arasında en çok kullanılan ve dinlenen radyolardır. İyonosfer tabakasının belli zamanlarda ve bilhassa akşam olurken ve gecenin belli zamanlarında çok aktif olması dünyanın başka yerlerinde yapılan yayınları dinleme olanağı sağlıyor. Bunun için radyo verici istasyonlar günün belli zamanlarında belli bantlarda yayın yaparlar. Ben Türkiye’nin sesini gündüzleri 15.300 MHz de öğleden sonra ve akşamları 9.300 MHz den dinlerdim. Yukarıdaki sayılar biraz farklı olabilir. Şu an tam aklımda değil.

Bilhassa amatör radyocular için ayrılan bantlar onların çok ilgisini çekiyordu. 27 MHz CB halk bandı çok kullanılan ve halk arasında Avrupa’da volki, tolki den 10 kilometrelik mesafesi olan alıcı, vericiler çok yaygındı, elde veya arabada kullanılanlar. Ben de bir zaman kullandım, elde taşınabilir olandan. Zaten volki, tolki kelimesi de ingilizce walk ve talk kelimesinin halk dilinde kullanış şekli. Bunun altındaki kısa dalga devletler arası radyo yayınları için ayrıldı. Bu 5.3 MHz kadar iner. Ondan aşağı olanlarda çeşitli amaçlarla kullanılıyor.
Mesela telgraf.

Kısa dalga da çalışan basit bir verici veya alıcı nasıl yapılır. Bunun denenmesi ve gösterisini hazırladığım videoda görebilirsiniz.

Bu alıcı da kullanılan filtre rezonans devresi çok basit olduğu için osilasyonlu (birbirine karışan) bir alıcı oldu. Bunu önlemek için rezonans devresine SFU 455 kHz ayarlı bir filtre taktım, bu bir rezonans filtresi seramik veya Quartz türü olabilir, ilk bölümlerde buna ait resim var.

Ve osilasyon problemi çözüldü. Bunun için iki tane video var biri RC filtreli biri de SFU filtrelisi.

Bu alıcı daha da geliştirilebilir. Mesela otomatik sinyal kazancı ilave edilebilir. Girişe bir anten uyum devresi FET ile yapılabilir, bu konuda ileriki çalışmalarımı da burada tekrar paylaşacağım.

Devrede kullanılan en önemli elamanlardan biri SA 612 osilatör ve ayni zamanda karıştırıcı entegre. Datasheet den inceleyebilirsiniz.

Çıkış kuvvetlendirici olarak LM 386 kullandım. Yapılışı çok kolay ve hemen çalışır.

Ve hoparlör 8 Ohm.  140 pF varyabıl. (455 kHz SFU filtre ) ve portakal çizgili iki direnç bobin, Bu tip bobinler dirence benzediği için direnç diyoruz, üzerindeki çizgilerde dirence benziyor.

Direnç tipi bobinlerin renk kodlaması için bu yazıyı okuyabilirsiniz.

Bu radyonun Frekans taraması 7 MHz ile 12 MHz arası. Daha değişik indüklemelerle daha değişik frekanslar elde edilebilir. Bobinlerin mH (milihenri)  si düştükçe frekansı artar. Frekans taraması için 140 pF varyabıl kondansatör gerekli. Bu direnç tipi bobinler seri yahut paralel bağlanarak indüktiviteleri arttırılabilir veya düşürülebilir ben her ikisini de denedim. Bunu bir komütatörle yaparsanız daha yüksek bantlara ulaşırsınız.

SFU 455Khz datasheet bu linktedir. 

Şemalar : 1 kolay Radyo alıcının şeması.  Şema 2 ise verici şeması. 

Radyo konusundaki diğer yazılarıma da buradan ulaşabilirsiniz. 

Kolay radyo alıcısı : 

Aşağıdaki videoda bir kaç  bölüm vardır. Bu bölümlerde ilerleme adımlarını görebilirsiniz.

 

10 Comments

  1. Bu Radyo konusunda devam edecegim. Belki bir gün TV yu da anlatirim ama. TV deneme sansim yok 2000 yilindan sonra Plasma ve lcd TV lar cikti. Eskiler bile kalmadi. Ama olsun Elektronik cok genis bir alan anlatmak la bitmez.

  2. Hocam iyi günler,
    Cok guzel bir yazi olmus elinize sağlık. Bir suredir proje ödevim için arastirma yapıyorum ve en anlasilir kaynaklardan biri sizin site. Fakat projemde aksakliklar var. Acaba sizin için uygunsa birkac sey danisabilir miyim size? Şimdiden tesekkurler.

      1. Projemde entegre kullanmadan alici verici yapmam lazim. Ve bir resmi bu şekilde iletmem lazim. Burda sstv dalgalarini kullanıcam. Uygulamadan resmi ses olarak kodlayip daha sonra iletilen sesi de çözülebilir. Arada sadece sesi iletebilmem lazim ama entegresiz yapamıyorum. Bu konuda yardımcı olabilir misiniz? Cok tesekkur ederim

        1. Bu konu bana uzak ama mantığı durağan resmi tarayarak ya da okuyarak gelen bilginin 0-255 arası bir data olarak gönderilmesini transistörlü bir verici ve alıcı ile yapabilirsiniz. Fakat 16 renk ya da 256 renk bmp dosyasını okutup bir pals katarı oluşturmalısınız. Okuduğum bilgiler de her satır tarama sonrasında 5ms lik bir sonlandırma palsi veriliyormuş. Tabii ki resmin kaç satır kaç pikselden olduğunu bilmelisiniz. Şayet verileri satır pikselleri olarak renk kodu ile aldıysanız verici gönderir alıcı alır ve sonunda alıcı aldığı bilgileri bir dosyaya bmp olarak yazar. Fakat anlamadığım sadece alıcı ve verici mi entegresiz olacak. Yoksa resim okuma ve yazdırma kısmı da mı entegresi olacak. Böyle olacaksa işiniz zor olur fakat imkansız değil.

          1. Görüntü isleme işine bulasmicaz onu telefondaki bir uygulamadan yapicaz. Sadece entegresiz alici verici yapacaktim ama yapamadim. Saolun

  3. Ben bu konuda Zehra Beser e youtube da cevap vermistim ama burada kisa bir bilgi vereyim.
    Ben sstv dalgalarinin ne oldugu ve ne tür bir kodlama oldugunu bilmiyorum. Birdigim bir resmi cok cesitli kodlama usulleri oldugudur. Bunlarin hangisi hangi ihtiyaca cevap verir ona göre secilir. Resim cözüldükten sonra cok fazla genis band ister. buda zamanimizda entegresiz zor. Bizim bilgi alanimizin biraz disinda bir konu. Zehra Beser e basarilar dilerim.

    1. Cevap vermeniz bile yeter cok saolun. Sonuc itibari ile yapamadik odevi oyle teslim edicez.

  4. Elimde 0-50 mhz kadar frekans üretici var bunla nasıl alıcı yaparım alıcılar hakkında pek bilgim yok basit açıklarsanız sevinirim.

    1. Bu konuda videolarim var izlerseniz daha iyi anlarsiniz. Bu sitedeki radyo hakkindaki yazilarimi okuyun belki bir fikir sahibi olursunuz. Ben sizin sorunuza ait deneyler yaptim. sizin üreticiniz nasil bilmiyorum. bir karistiricidan gectikten sonra mesela sa 602/612 olabirlir. bu karistirici yi ben bu sitede yayinladim. siz transistörlede karistirabilirsiniz.

      Elinizdeki frekans üretici den ve anten den gelen sinyali bir karistiricidan gecirerek bir yan frekans elde edebilirsiniz. Bu frekansi özel bir devre ile yükseltip bir filtreden gecirirsiniz. bu durumda Anten frekansi ve sizin ürettiginiz frekans kesilip atilir. bu ara frekansi ayirmak icin eskiden muayyen ara frekans trafolari vardi . simdi seramik veya benzeri ayiricilar var. Bu sitede bu konudaki yazilarimi okuyabilirsiniz. Bu filtreler 455 kilo Herz olurlar. Burda bahsi gecen yazilar AM modulasyonlu orta, uzun ve kisa dalga icindir. FM modulasyonda degisir. Bu konu cok genistir. Benim bu radyo konularinda 130 kadar videom var izlerseniz bir fiki sahibi olursunuz. Benim calistiklarim genelde sa 601 entegresiyle oyluyordu.. Son calismam DSP signal generatörle yaptim. Oluyor ama zahmetli. Bir baska calismam da klock generatörle yaptim gürültüden dolayi yararsiz buldum. Konuyu az bilince ne yazsam fazla faydasi olmaz. Merakli iseniz videolari izleyin ben hep izliyorum gercekten cok sey ögreniliyor. Siz frekans üreticiyle yapma istiyorsaniz. Biraz bilmeniz lazim. Selamlar siz yine burada veya youtube yazabilirsiniz. Bu da yazilani görmem ama Safak ben bana iletir.
      Selamlar.

Zehra Beser için bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.